Aantal woorden - 720 | Leestijd - 2,5 minuten
Zijn we verwend geweest? Toen alles nog zogenaamd zijn normale gangetje ging? Toen corona alleen nog gewoon het Spaanse woord voor kroon betekende en onze handel en wandel niet aan banden werd gelegd?
Ja, we zijn verwend geweest. Maar daar kunnen we zelf niets aan doen. Dat is de schuld van de evolutie die we als mens doorgemaakt hebben. Doorheen onze ontwikkeling – van oermens tot scrollmens 2.0 – zijn we almaar beter geworden om onze wereld te begrijpen. Eeuw na eeuw kregen we meer kijk en vat op het onbekende dat zich op deze aardkloot voordeed. We verlieten het mythisch denken en beseften dat natuurverschijnselen een oorzaak kennen die niet door de goden was ingegeven, we leerden om gewassen te telen zodat we het ganse jaar door vers voedsel op de plank kregen, we ontwikkelden ontelbare technologieën om onze omgeving – en onze levens in die omgeving – naar onze hand te zetten.
We verdreven langzamerhand de talloze onzekerheden die ons eeuwen lang bedreigden en we creëerden een maatschappij die gestoeld is op: voorspelbaarheid! Want voorspelbaarheid, biedt zekerheden. En zekerheden maken het leven een pak minder vermoeiend en draaglijker. Gedaan met jagen en hout sprokkelen. Gedaan met een bestaan in een grot of onder de kerktoren. Op veel terreinen zijn we er steeds beter in geslaagd om onzekerheden onder controle te krijgen en het onbekende te doorgronden. Het leven ligt aan onze voeten, en bovendien zijn we er nog van overtuigd geraakt ook dat het allemaal maakbaar is, in een oase van al onze verworven en dierbare vrijheden.
We waren dus verwend. Ons leventje kabbelde rustig verder in een sfeer van vertrouwen in de dingen om ons heen. Tot dat vertrouwen en onze voorspelbaarheid plots een serieuze deuk krijgt. Zeg maar een implosie. Getekend: covid-19, de pandemie van het jaar. En plots zijn we onze GPS kwijt! We ervaren een crisis, een crisis op persoonlijk vlak en op tal van maatschappelijke domeinen: economie, gezondheidszorg, welzijn, cultuur, onderwijs, sport, vrije tijd, entertainment en ga zo maar door. Plots zorgen de wetten, de regels, de draaiboeken,… die netjes alles regelden niet meer voor voorspelbaarheid, zekerheid en duidelijkheid. Deze coronacrisis maakt dan ook pijnlijk duidelijk dat hoe complexer de samenleving wordt en hoe meer we in de wereld met elkaar zijn verweven, hoe kwetsbaarder we worden en hoe meer onzekerheden er opduiken. En… onzekerheid valt niet in een handomdraai te verdrijven.
Eerst en vooral moeten we af van het idee dat dé experten, dé specialisten en hét beleid het allemaal weten of zouden moeten weten. Ook zij tasten bij deze in het ongewisse. Maar in onze niet aflatende zoektocht naar waarheden en zekerheden willen we antwoorden. En oplossingen. En niet morgen. Maar nu. Vandaag. En eigenlijk liever nog eergisteren. En we krijgen ze liefst nog aangeboden op een schoteltje ook. Voorgekauwd. Kant en klaar. En efficiënt. Want zo kennen we het en zo willen we het graag houden. Maar die sluitende antwoorden en oplossingen komen niet. Nog niet. In ieder geval, niet snel genoeg. Dus gaan we onze eigen waarheden en oplossingen fulmineren. De ene al wat luider dan de andere. Iedereen viroloog! Iedereen econoom! Iedereen premier!
We zijn verwend geweest! We zijn gewoon geraakt aan onze verworven vrijheden. We zijn er aan gewoon geraakt om zo min mogelijk verantwoording te moeten afleggen over ons doen en laten. We zijn verslaafd geraakt aan onze eigen waarheden. Maar we merken dat we hier nu tegen aan lopen, omdat we met zijn allen in onzekere tijden leven. En als klap op de vuurpijl: we weten niet voor hoelang. En dat doet iets met eens mens. Zeker met verwende mensen. Want wat doet een verwend kind? Het schopt en slaat om zich heen, het tiert en brult als het zijn zin niet krijgt. Tot het zijn zin krijgt. En als dat niet lukt gaat het in een hoekje zitten huilen. Maar geen van beide strategieën levert iets op. Soms is het beter om geduldig te zijn, de kalmte te bewaren, onze zekerheden even te parkeren en stil in het hoekje waar de klappen vallen te gaan zitten wachten. Tot de klappen over gaan. En best op veilige afstand én met een mondmasker aan. En als het dan overwaait, ooit, kunnen we weer rustig ademhalen en de draad weer oppikken van waar we waren gebleven. En waarschijnlijk op dezelfde manier verder gaan. Menslief, we hebben nog veel te leren…
#HenriA
